“Dve trećine stanovnika neformalnih naselja je doživelo četiri ili više traumatičnih događaja tokom detinjstva”
Ove godine, Centar za integraciju mladih, obeležio je Međunarodni dan dece u uličnoj situaciji, predstavljanjem rezultata istraživanja „Nepovoljna životna iskustva u detinjstvu kod stanovnika neformalnih naselja“. Uz podršku Church World Service Europe, i u saradnji sa profesionalnim istraživačkim timom koji su činili Prof. dr Oliver Tošković, Doc. dr Milica Pejović Milovančević, dr Jelena Vasić i Svetlana Pavlović, istraživanje je sprovedeno na uzorku od 505 stanovnika neformalnih naselja.
Sva neformalna naselja se nalaze na teritoriji Beograda, ispitanici su bili uzrasta od 18 do 65 godina, a istraživanje je sprovedeno tokom maja i juna prošle godine.
Cilj ovog istraživanja o nepovoljnim životnim iskustvima (Adverse Childhood Experiences – ACEs) poput zlostavljanja, zanemarivanja kao i drugih nepovoljnih okolnosti u detetovoj bližoj okolini (zloupotreba alkohola i droge, mentalna oboljenja i suicid u porodici, nasilje u zajednici itd.) bio je utvrditi rasprostranjenost ovih negativnih događaja kod stanovnika neformalnih naselja do navršene 18. godine, odnosno njihovu vezu sa obrazovanjem, zdravljem i opštim blagostanjem u kasnijem životu ovih ljudi.
Neki od rezultata iz ove studije tj. poređenje sa istom studijom sprovedenom na uzorku opšte populacije u Srbiji (UNICEF 2018):
- velika izloženost traumatskim događajima koja za posledicu imaju bolesti, rizična ponašanja i lošija obrazovna postignuća, bez obzira na pol i uzrast stanovnika neformalnih naselja
- 68,5% ispitanika doživelo je tokom detinjstva četiri ili više ACE-ova, dok ih je u opštoj populaciji 41%
- samo 3% stanovnika neformalnih naselja prijavljuje da nije imalo nijedno nepovoljno životno iskustvo tokom odrastanja, dok na uzorku stanovnika Srbije 13% ljudi nije imalo ovakva iskustva
- o zdravstvenim problema ove grupe ljudi govori i podatak da su poslednjih godinu dana u proseku 5 puta posetili lekara, u odnosu na stanovnike iz populacije koji to čine tri puta
- stanovnici neformalnih naselja doživeli su značajno manje pozitivnih iskustava u poređenju sa opštom populacijom
- dok je u opštoj populaciji stanovnika, doživljaj pozitivnih iskustava u detinjstvu ipak donekle ublažavao posledice nepovoljnih iskustava – izostanak tog efekta kod stanovnika neformalnih naselja predstavlja upozoravajući podatak
Centar za integraciju mladih, već 20 godina unazad, realizuje različite usluge i programe namenjene deci u uličnoj situaciji, koja, sa svojim porodicama žive upravo u neformalnim naseljima. Samo tokom 2023. godine, kroz sve naše usluge i programe, podržali smo 1.683 dece. Prema podacima CIM-a iz 2022. godine, 76% domaćinstava u neformalnim naseljima se identifikuje kao Romi.
Ovaj datum, 12. april, je počeo da se obeležava kao Međunarodni dan dece u uličnoj situaciji prvi put 2018. godine.
Ceo izveštaj o sprovedenom istraživanju, možete pronaći ovde.